خیلی بعید است که یکی از پرمصرف‌ترین لوازم برقی خانگی را داشته باشید و سروکارتان با خرابی و ایراد فنی بخشی از آن نیفتاده باشد! بله یخچال فریزر یا ساید بای ساید از جمله همین خانواده پرمصرف‌ترین‌هاست که خرابی هر قطعه و بخش آن به سادگی می‌تواند یک یا چند روز شما را خراب و حسابی کلافه‌تان کند. احتمالاً با دردسر داغ شدن موتور این وسیله پرکار مواجه شده‌اید و حالا به این فکر می‌کنید که علت داغ شدن موتور یخچال که از جمله شایع‌ترین ایرادهای فنی است، دقیقاً چیست و چطور می‌توانید آن را شناسایی و برطرف کنید. در این مقاله به طور کامل با علت های داغ شدن موتور یخچال آشنا خواهید شد.
علت داغ شدن موتور یخچال
در ادامه قصد داریم سفر کوتاهی به دنیای فنی یخچال فریزر داشته باشیم و بررسی کنیم که مهمترین دلایل داغ شدن موتور یخچال چیست. همچنین در پایان بهتر دانستیم که به معرفی چند راهکار مفید برای پیشگیری از داغ شدن موتور بپردازیم. درنهایت هم با علت داغ شدن موتور یخچال آشنا می‌شوید و هم می‌توانید با چند نکته فنی بیشتر در این مورد آشنا شوید.
رایج ترین دلایل داغ شدن موتور یخچال:
- خرابی رله استارت
- ایراد در کمپرسور
- خرابی فن
- مشکل در کندانسور
- یکسره کار کردن یخچال
خرابی رله استارت
قطعه رله نقش شروع کننده کار موتور یخچال را دارد. بنابراین اگر به دنبال بررسی علت داغ شدن موتور یخچال هستید، اولین دلیل همیشه ایراد فنی در رله استارت است. درواقع رله استارت، برای چند لحظه، وظیفه راه اندازی کمپرسور و تأمین برق سیم پیچ را برعهده دارد.
خوب است بدانید که در همه لوازم برقی قطعه الکتریکی به نام اورلود (اضافه بار) Overload هست که از عبارت Overload Protector یا محافظ اورلود گرفته شده است. این عبارت در جمع فنی کاران کشور ما به نام رله یا رله استارت شناخته می‌شود.
قطعه رله استارت نقش مهمی در محافظت از لوازم برقی دارد. رله استارت وظیفه شروع به کار موتور یخچال را برعهده دارد و درواقع از جمله قطعات الکتریکی کمپرسور یخچال و فریزر است.
توجه داشته باشید که اگر رله استارت خراب شود، موتور یخچال هم از کار می افتد و گاز جاری در لوله‌های کندانسور هم خالی می‌شوند. با از بین رفتن گاز مبرد (سردکننده) که نقش از بین بردن هوای گرم داخل یخچال را برعهده دارد، هوای سرد در یخچال باقی نمی‌ماند و درنهایت علت داغ شدن موتور یخچال، خرابی رله استارت خواهد بود.
راهکار جلوگیری از خرابی رله استارت چیست؟
- کنترل و تنظیم دما روی متوسط و جلوگیری از پایین آمدن دمای یخچال ( مواد غذایی نباید منجمد شوند)
- تنظیم دمای داخل یخچال تا به اندازه کافی خنک باشد
مهم: اگر یخچال شما سروصدای غیرعادی تولید میکند، نشانه خرابی رله استارت است. دقت کنید که هربار موتور یخچال روشن می‌شود، شما باید یک صدای واضح تق را بشنوید. اما اگر این صدا مرتب تکرار شود یعنی رله استارت ایراد فنی پیدا کرده است.
ایراد در کمپرسور
وقتی موتور یخچال بیش از اندازه کار کرده باشد، باعث ایراد فنی در کمپرسور می‌شود. اما چرا چنین اتفاقی می افتد؟ بیشتر می‌خوانیم:
- این اتفاق که وسیله برقی پرمصرف زیاد کار کند و در نتیجه ایراد فنی داشته باشد، طبیعی است.
- تداخل هوای گرم‌تر بیرون یخچال یا هوای سردتر فضای داخل آن
- تلاش بیشتر موتور برای حفظ تعادل دمایی و در نتیجه آسیب رسیدن به آن
آیا راه حلی برای جلوگیری از ایراد پیدا کردن کمپرسور وجود دارد؟ بله. کافی است عادت باز کردن مداوم درب یخچال را کنار بگذارید یا برای مدت طولانی درب یخچال را باز نگه ندارید. البته در صورتی که متوجه ایراد در کمپرسور شدید، بهتر است با یک متخصص تعمیر یخچال فریزر تماس بگیرید.
دلیل رایج در ایراد پیدا کردن کمپرسور
وقتی گاز مبرد یا گاز سردکننده یخچال کم باشد و دمای ترموستات روی خیلی کم تنظیم شده باشد، باید منتظر گرم شدن کمپرسور باشید. اگر بخواهیم ساده‌تر توضیح بدهیم، وقتی دمای یخچال را روی خیلی کم تنظیم می‌کنید، موتور یا کمپرسور مجبور می‌شود برای رسیدن به این دمای کم، فشار زیادی به خود وارد کند درحالیکه همچنان مشغول کار است. توجه داشته باشید که این فشار آمدن به موتور درنهایت باعث خرابی کامل ترموستات و تعویض آن می‌شود.
چگونه از داغ شدن کمپرسور جلوگیری کنم؟
با رعایت هشت نکته زیر می‌توانید جلوی علت داغ شدن موتور یخچال را بگیرید:
چک کردن دمای تنظیم شده یخچال: دما نباید روی ماکزیمم باشد. اگر اینطور شد، آن را روی متوسط پایین بیاورید. همانطور که بالاتر توضیح دادیم، دمای بسیار پایین هم باعث یخ زدن مواد غذایی داخل یخچال می‌شود. آشنایی با دمای مناسب یخچال به شما کمک میکند تا از داغ شدن کمپرسور جلوگیری کنید.
مدیریت فضای یخچال: از تمام فضای یخچال استفاده یا به عبارتی آن را با مواد غذایی پر نکنید. این کار فشار دوچندان به کمپرسور وارد میکند.
رعایت فاصله برای باز و بسته کردن درب یخچال: باز و بستن مداوم یخچال از جمله عادات رایج بین افراد است. این کار را تکرار نکنید! چون باعث جایگزین شدن هوای گرم با هوای سرد داخل یخچال و در نهایت برفک زدن آن می‌شود. همچنین با این کار، کمپرسور برای جبران هوای سرد از بین رفته، باید فشار بیشتری به خود بیاورد.
کم کردن دمای غذاهای داغ: این نکته بسیار مهم است. به هیچ عنوان غذاها و ظروف داغ را مستقیماً داخل یخچال قرار ندهید.
تمیزکردن کویل کندانسور: لازم است تا دو مرتبه در سال کویل را تمیز کنید. با یک قلم موی بزرگ می‌توانید به خوبی کویل را گردگیری کنید.
چک کردن لاستیک دور درب یخچال: هر چند وقت یک بار واشر دور درب را بررسی کنید تا از مقدار کثیف شدن آن باخبر شوید. دقت کنید که کثیف بودن لاستیک کاری میکند تا درب یخچال شما به خوبی بسته نشود.
آب کردن یخ و برفک: هرچند وقت یکبار چک کنید که یخ و برفک در یخچال ایجاد نشده باشد. لازم است تا هراز چندگاهی این یخ و برفک را آب کنید تا فشار غیرعادی به موتور یا کمپرسور وارد نشود.
نگهداری در مکان مناسب: یخچال شما علاوه بر تراز بودن باید در محلی باشد که کمترین تماس را با نور مستقیم خورشید و لوازم گرماده خانگی داشته باشد. توجه داشته باشید که رعایت نکردن این اصل باعث داغ شدن بدنه و علت داغ شدن موتور یخچال می‌شود.
خرابی فن
فن کندانسور از جمله قطعات مهم یخچال است که آن را به نام فن خنک کننده هم می‌شناسند. این قطعه تأثیر زیادی در خنک ماندن یخچال شما دارد. همچنین از بیش از اندازه داغ شدن یخچال جلوگیری میکند. باید اضافه کنیم که فن، یک موتور تأمین کننده انرژی هم دارد. این موتور با گذر زمان، امکان دارد ایراد فنی پیدا کند.
کار فن خنک کننده چیست؟ جریان هوایی بین لوله‌های کندانسور ایجاد میکند تا گرمای گاز سردکننده محفظه داخلی یخچال به اطراف منتقل شود.
راهکار جلوگیری از خرابی فن چیست؟
با این اوصاف لازم است چک کنید که آیا فن خنک کننده درست کار میکند یا خیر. اگر خوب نچرخد، یعنی در انتقال گرمای سردکننده به اطراف مشکل دارد و در نتیجه علت داغ شدن موتور یخچال، همین سیستم خنک کننده و کمپرسور است. در این شرایط حتما از یک کارشناس تعمیر ساید بای ساید کمک بگیرید
مشکل در کندانسور
کندانسور را به عنوان قطعه‌ای باید بشناسید که گاز یخچال ( گاز سردکننده) در لوله‌های آن جاری است. خوب است بدانید که هنگام عبور از لوله‌ها کمی از دمای خود را به بیرون می‌دهد و گاز سرد را وارد یخچال میکند.
دقت کنید که به طور طبیعی و با گذشت زمان، روی لوله‌های کندانسور مقداری گرد و غبار می‌نشیند. این وضعیت باعث کاهش ارتباط لوله‌ها با جریان هوای عادی و در نتیجه ناموفق بودن انتقال گرما می‌شود. درنتیجه کاری میکند تا گرما دوباره به کندانسور برگردد.
یکسره کار کردن یخچال
اگر متوجه کارکردن غیرعادی ( یکسره کار کردن) یخچال فریزر شده‌اید یعنی فشار زیادی به موتور وارد می‌شود و هرچه موتور بیشتر کار کند، دمای آن نیز بالاتر می‌شود. این ایراد فنی از جمله رایج‌ترین مشکلاتی است که به سراغ هر یخچالی می‌رود.
همچنین ناگفته نماند که یک دلیل دیگر یکسره کارکردن یخچال ممکن است به دلیل خرابی ترموستات یا افت گاز یخچال باشد. توجه داشته باشید که اگر موتور یخچال شما دو روز پشت سر هم یکسره کارکند، خطر سوختن آن را تهدید میکند و باید تعویض شود.
یکی از هزینه بردارترین تعمیرات یخچال مربوط به تعویض موتور می‌شود. بنابراین اهالی فن توصیه می‌کنند به محض لمس بدنه یخچال و احساس داغی آن، فوراً یخچال را خاموش کنید تا آسیب جدی‌تری به موتور وارد نشود.
دقت کنید علت داغ شدن موتور یخچال ممکن است فعال شدن حالت فوق یخساز Super freeze یا Super refrigerator هم باشد. درواقع موتور و قطعات دیگر سالم هستند و کار می‌کنند ولی دلیل داغ شدن موتور قرار گرفتن در این حالت است.
همچنین باید اضافه کنیم که اگر درب یخچال به مدت طولانی باز بماند یا مواد غذایی داغ را داخل آن قرار بدهیم، فشار زیادی به موتور وارد می‌شود و قطعه را وادار میکند تا بیش از توان تعیین شده‌اش، کار کند. در نتیجه کمپرسور مجبور می‌شود چندبرابر بیشتر کار کند تا تأثیر باز ماندن یخچال یا وجود غذای داغ داخل آن، مهار شود. مقاله باز ماندن درب یخچال را مطالعه کنید تا از تاثیرات منفی آن مطلع شوید.
مهم: حضور یک تعمیرکار باتجربه برای بررسی وضعیت یخچال و اندازه گیری گاز آن لازم است. ممکن است نیاز باشد تا گاز یخچال را شارژ کند.
علت داغ شدن بدنه یخچال
با داغ شدن موتور یخچال طبعاً بدنه هم گرم‌تر می‌شود. بنابراین توجه داشته باشید یکی از اولین علائم ظاهری که علت داغ شدن موتور یخچال است، داغ شدن بدنه آن خواهد بود.
اما موارد زیر در داغ شدن بدنه یخچال شما بی تأثیر نیستند:
- فاصله نامناسب از دیوار
- کثیف شدن کندانسور
- قرارگیری یخچال در محیط گرم
فاصله نامناسب از دیوار
البته یخچال فریزر ساید بای ساید که نمونه مدرن همان یخچال قدیمی است به دلیل اضافه شدن فناوری‌های نوین و پیچیده‌تر شدن ساختار فنی آن، نیاز به فضای متفاوتی و البته بزرگتری در مقایسه با همتای قدیمی خود دارد.
دقت کنید که باید فاصله استاندارد با همین ترتیب زیر برای یخچال فریزر شما پیاده شود:
فاصله از دو طرف: از هردو طرف دیوار باید 5/1 سانتی متر فاصله درنظر بگیرید.
فاصله از پشت: یک فاصله 5/2 – 5 سانتی متری برای جریان داشتن هوای کافی از پشت باید در نظر بگیرید.
فاصله از بالا: یک فاصله دستکم 5/2 – 3 سانتی متری در بالای یخچال باید در نظر بگیرید.
نادیده گرفتن فاصله مناسب در زمان تنظیم نهایی جای یخچال باعث می‌شود پس از مدتی عملکرد یخچال دچار مشکل شود و درنهایت علت داغ شدن موتور یخچال، ناکافی بودن فضای موجود در اطراف آن خواهد بود.
کثیف شدن کندانسور
همانطور که بالاتر برایتان توضیح دادیم، لوله‌های کندانسور به مرور زمان آلوده به گردوغبار می‌شوند و این باعث منتقل نشدن گرمای لوله‌ها به بیرون و برگشت گرما به کمپرسور و درنهایت داغ شدن موتور می‌شود.
چگونه جلوی کثیف شدن کندانسور را بگیرم؟
درصورتیکه لوله‌ها بیرون یخچال قرار دارند، هرازگاهی آنها را با یک قلم موی بزرگ گردگیری کنید.
قرار گیری یخچال در محیط گرم
یخچال شما نباید در محیط گرم باشد. به عبارتی اگر یخچال در قسمتی از آشپزخانه قرار دارد که بیشترین تماس را با نور مستقیم خورشید یا هرنوع وسایل گرمایشی دیگر دارد، لازم است حتماً شرایط جابه جایی آن را به یک موقعیت بهتر فراهم کنید.
نتیجه گیری
یخچال در هرخانه ای یکی از مهمترین و البته پرمصرف‌ترین لوازم برقی به شمار می‌رود. بنابراین بروز هرگونه ایراد فنی در آن باعث کلافگی و در بلند مدت باعث خراب شدن مواد غذایی داخل آن می‌شود.
یکی از رایج‌ترین دلایل خرابی یخچال، داغ شدن موتور آن است. درصورتیکه با امور فنی و تعمیر لوازم برقی آشنایی دارید، می‌توانید پس از بررسی رله استارت، کمپرسور، کندانسور، لاستیک دور درب یخچال و حتی مقدار فاصله استاندارد از هر طرف متوجه علت داغ شدن موتور یخچال شوید. البته در صورت نامشخص بودن دلیل حتماً با یک تعمیرکار باتجربه برای معاینه حضوری وسیله خود تماس بگیرید.
مجموعه تعمیر لوازم خانگی باماتعمیرات یکی از معتبرترین مجموعه های مجاز تعمیر یخچال فریزر و ساید بای ساید در تهران است که به جهت برخورداری از متخصصان با تجربه و حرفه ای، می‌تواند تعمیر یخچال سامسونگ، ال جی، جنرال الکتریک، بوش، دوو، کنوود، بلومبرگ، آرچلیک و … را در سریعترین زمان ممکن انجام دهد. در صورت بروز مشکل داغ شدن موتور یخچال خود، حتما با کارشناسان باماتعمیرات تماس بگیرید.